به نقل از «ایسکانیوز»

۱۳ آبان؛ در تاریخ چه گذشت؟

تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۸۵۵۸۸

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری ایسکانیوز، امروز ۱۳ آبان هجری شمسی برابر با ۴ نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۱۲ آبان؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویدادها:

۱۷۹۱ - نبرد چهارم نوامبر ۱۷۹۱ سرخپوستان با ارتش آمریکا

چهارم نوامبر ۱۷۹۱ در ایندیانای امروز میان یک تیپ سوار ارتش آمریکا به فرماندهی ژنرال «آرتر کلر» و نیروهای یک اتحادیه از بومیان این کشور مرکب از چند قبیله به ریاست «لیتل تورتول» نبرد سختی درگرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این نبرد از افراد آن تیپ سوار آمریکا تنها ۴۸ تن زنده ماندند. این یک پیروزی نظامی بومیان آمریکا (اصطلاحا سرخپوستان) بر مهاجران اروپایی تا آن زمان بشمار آورده شده است. بومیان آمریکا که تبار سیبریایی دارند از آغاز ورود انگلیسی ها به آمریکای شمالی در سال ۱۶۰۷ با آنان جنگیده بودند تا از اموال و اراضی خود دفاع کنند ولی تا زمان دریافت اسلحه آتشین از مهاجران فرانسوی فاقد این جنگ افزار بودند و کشتار می شدند. برخلاف انگلیسی ها، مهاجران فرانسوی، آلمانی و هلندی با بومیان آمریکای شمالی (ایالات متحده و کانادای امروز) سازش کرده و رفتار دوستانه داشتند و اراضی مورد نیاز را از آنان خریداری می کردند.

 در نبرد چهارم نوامبر ۱۷۹۱ در ایندیانا، افراد قبایل شاونی، دلیور و بوکونداهلا مرکب از ۱۱۸۰ و به قول خودشان «دلاور» شرکت داشتند. اینان قبلا در اکتبر ۱۷۹۰ یک هنگ سوار آمریکا به فرماندهی سرهنگ «هاردین» را شکست داده و این هنگ با دادن ۲۱۹ تن تلفات عقب نشینی کرده بود. به نوشته برخی از مورّخان، بومیان با این جنگها مخالفت خودرا با عهدنامه سال ۱۷۸۳ پاریس مبنی بر برسمیت شناخته شدن ۱۳ مهاجرنشین انگلیسی از سوی لندن به عنوان یک کشور مستقل اعلام کرده بودند. طبق این معاهده که میان دولت لندن و نمایندگان مهاجرنشینان و با میانجیگری فرانسه امضاء شده بود، شرق آمریکای شمالی (به استثنای فلوریدا) به عنوان کشوری مستقل (به نام ایالات متحده) شناخته شده بود ولی بومیان، این سرزمین پدری را متعلق به خود می دانستند. در پی شکست ایندیانا، جورج واشنگتن ژنرال «آرتر کلر» را برکنار کرد.

۱۷۹۳ - گردن زده شدن یک بانوی انقلابی فرانسه به حکم دادگاه انقلاب!

چهارم نوامبر سال ۱۷۹۳ در جریان انقلاب فرانسه و در دوران اقتدار روبسپیر، بانو اولمپ دو گوژ Olympe de Gouges نویسنده و نمایشنامه نگار و فعال سیاسی فرانسه به حکم دادگاه انقلاب با گیوتین و در ملاء عام گردن زده شد. بانو اولمپ که هنگام اعدام ۴۵ ساله بود اعتراض کرده بود که چرا انقلاب فرانسه برای زنان، حقوق سیاسی برابر مردان و از جمله رای دادن تامین نکرده است. وی از ژیروندیست ها (میانه روها) بود. نوشته های بانو اولمپ به پیروزی انقلاب فرانسه کمک کرده بود. وی در نخستین روزهای انقلاب شعارهای متعدد برای انقلابیون نوشته و به دست تظاهرکنندگان داده بود.

۱۹۲۱ - «تاکاشی هارا» نخست وزیر ژاپن به دست یک کره ای با ضربه چاقو کشته شد. وی نخستین مقام ارشد ژاپن نبود که پس از تصرف شبه جزیره کره از سوی ژاپنی ها، به دست کره ای ها به هلاکت می رسید. قبلا هم چنین ترورهایی صورت گرفته بود. «تاکاهاشی» جای نخست وزیر مقتول ژاپن را گرفت.

۱۹۲۴ - ورود نیرو به خوزستان و پایان فتنه شیخ خزعل

۱۳آبان سال ۱۳۰۳ خورشیدی (۴ نوامبر۱۹۲۴ میلادی) واحدهای هنگ نادری تهران، تیپ اصفهات و تیپ فارس با توپخانه و تدارکات لازم رهسپار خوزستان شدند و به تیپ لرستان و واحدهای لشکر آذربایجان نیز آماده باش داده شد تا به محض دریافت دستور به سوی اهواز به حرکت در آیند. هدف، پایان دادن به گردنکشی شیخ خزعل بود.

همزمان، سردار سپه (ژنرال رضاخان پهلوی) نیز از طریق اصفهان و شیراز عازم اهواز شد. قبلا به شیخ خزعل اخطار شده بود که مالیات معوقه خودرا به خزانه داری کل واریز کند. خزعل ۹ روز بعد تقاضای عفو کرد و یک روز پس از آن تسلیم شد.

پس از رسیدن واحدهای اعزامی به مقصد، کار خلع سلاح اطرافیان خزعل آغاز شد و در خوزستان مقررات حکومت نظامی برقرار گردید. خزعل به مجلس (پارلمان ایران) نامه نوشته بود که فریب خورده و پوزش خواسته بود که بعدا با دو پسرش تحت الحفظ به تهران منتقل شدند. رسیدن سواره نظام آذربایجان ظرف چهار روز از تبریز به خوزستان از نکات جالب این عملیات بود که در آن زمان طی این مسافت با اسب، امری بی سابقه بود. مورخان اروپایی نوشته اند که سرعت سواره نظام آذربایجان بیش از اتومبیل (اتومبیلهای آن زمان) بود. به نوشته این مورخان، پیشرفتهای ایران نتیجه درآمد نفت خوزستان است.

در سال ۱۳۵۸ و در همین روز (۱۳ آبان) دکتر احمد مدنی کرمانی (دریادار) استاندار وقت خوزستان چنین اخطار کرد: "اگر «خودی ها» که از گذشته کشور بی اطلاع هستند [تاریخ نخوانده اند] به خودسری در خوزستان ادامه دهند رونوشت فتنه شیخ خزعل در آسمان این استان آشگار خواهد شد و ایران بدون خوزستان بی شباهت به افغانستان نخواهد بود، افغانستان بخش خاوری و بدون نفت ایرانزمین بود که دست استعمار آن را از پیکر وطن ما جدا کرد. من و نیروی دریایی چنین اجازه ای را نخواهیم داد. باخون دل خوزستان را آرام کرده ایم و تا پای جان برایش ایستادگی خواهیم کرد.".

دریادار مدنی روز پیش از این هم اخطار مشابهی داده بود.

۱۹۴۸ - اختراع ترانزیستور توسط دانشمندان امریکایی

در چهارم نوامبر ۱۹۴۸م، سه دانشمند امریکایی به نام‏های جان باردین، والتر هاوسربرتِن و ویلیام شاکْلی، خبر اختراع خود با نام ترانزیستور را به اطلاع جهان رساندند. ترانزیستور از دو کلمه ترانس به معنی انتقال دادن و استور به معنی مقاومت، تشکیل شده است. این ترانزیستور چیزی جز دو تکه سیم بسیار کوچک که در یک پولکِ ساخته شده از عناصر فلزی نیمه هادی است، نبود. ترانزیستور، یک وسیله یک سوکننده، تقویت کننده و نوسان سازِ بسیار عالی است و به محض برقراری اتصال و ولتاژ، شروع به کار می‏کند. دوام و مقاومت ترانزیستور در مقابل ضربه و ارتعاش زیاد است و به دلیل همین مزایا، از آن در رادیو، تلویزیون و تلفن و... استفاده می‏کنند. کار ترانزیستور بر پایه این حقیقت استوار است که الکترون‏های موجود در نیمه رساناها می‏توانند به دو صورت متفاوت، جریان برق را برقرار کنند. امروزه و با گسترش صنایع، از ترانزیستور استفاده‏های فراوانی می‏شود و کاربرد آن گسترده‏تر گردیده است.

۱۹۴۹ - ترور هژیر در مسجد سپهسالار

۱۳ آبان ۱۳۲۸ (۴ نوامبر ۱۹۴۹) عبدالحسین هژیر وزیر دربار وقت و نخست وزیر پیشین در مسجد سپهسالار هدف گلوله قرارگرفت و روز بعد جان سپرد. وی برای شرکت در روضه خوانی دربار سلطنتی به این مسجد رفته بود. اندکی پس از تیراندازی به هژیر و در همان روز وقوع این رویداد، در تهران حکومت نظامی اعلام، دکتر محمد مصدق به احمدآباد تبعید، شماری بازداشت و انجام انتخابات پارلمانی نیز متوقف شد.

حسین امامی ضارب هژیر، از جمعیت فدائیان اسلام، به عمل خود اعتراف کرده و در بازجویی، ادامه حیات هژیر را برای وطن زیان آور خوانده بود که محاکمه و پنج روز پس از وقوع رویداد اعدام شد. حسین امامی پس از محکوم شدن در دادگاه بَدوی، درخواست تجدید نظر نداده بود.

ترور مقامات به دست جمعیت فدائیان اسلام عمدتا در مساجد صورت گرفته بود.

۱۹۶۴ - سالروز تبعید امام خمینی (ره) از وطن

۱۳ آبان ۱۳۴۳ (۴ نوامبر ۱۹۶۴) آیت الله سید روح الله خمینی در منزل خود در قم دستگیر و از آنجا به فرودگاه مهر آباد انتقال و به ترکیه تبعید شد که بعدا در عراق اقامت کرد. این تبعید تا نیمه سال ۱۳۵۷ (سال انقلاب) ادامه داشت. سید مصطفی خمینی (فرزند امام) نیز همان روز (۱۳ آبان ۱۳۴۳) زندانی گردیده بود. طبق موازین بین المللی، تبعید اتباع یک کشور به خارج از وطن منع شده است. اعلامیه حقوق بشر بازگشت یک فرد به کشور زادگاه را حتی بدون گذرنامه، حق تبعه دانسته که نمی توان این حق را سلب کرد.

امام خمینی (ره) چند روز پیش از تبعید شدن، بار دیگر از تصمیم دولت وقت به برخوردار کردن نظامیان آمریکایی از پاره ای مصونیت های قضایی شدیدا انتقاد کرده بود. پنج روز پیش از تبعید آیت الله خمینی، حسنعلی منصور نخست وزیر وقت در مجلس حاضر شده بود و از برخی مصونیت های قضایی نظامیان آمریکایی در ایران دفاع کرده بود.

امام خمینی (ره) دادن مصونیت قضایی به مستشاران آمریکایی را بازگشت به دوران کاپیتولاسیون خوانده بود. دو ماه و ۱۷ روز پس از تبعید امام ـ یکم بهمن ۱۳۴۳ (۲۱ ژانویه ۱۹۶۵) حسنعلی منصور پس از پیاده شدن از خودرو نخست وزیری در میدان تاریخی بهارستان برای ورود به ساختمان مجلس، هدف سه گوله قرار گرفت و چهار روز بعد در بیمارستان پارس درگذشت و هویدا نخست وزیر شد.

پس از انقلاب، برخی از متهمان پرونده قضایی ترور حسنعلی منصور دارای مقام اداری و پارلمانی شدند. منصور از مؤسسان حزب ایران نوین، قبلا دبیر شورای عالی اقتصاد بود.

۱۹۸۶ - قضیه سفر مک فارلین به تهران و فروش اسلحه

چهارم نوامبرسال ۱۹۸۶ میلادی و در جریان جنگ عراق با ایران فاش شد که رابرت مک فارلین Robert McFarlane مشاور ویژه امنیت ملی رونالد ریگن رئیس جمهور وقت امریکا با چهار آمریکایی دیگر به طور محرمانه وارد تهران شده و مذاکراتی انجام داده بودند. این موضوع برای نخستین بار در یک نشریه لبنانی افشاء شده بود. ریگن رئیس جمهور وقت آمریکا حاضر نشد جزئیات قضیه را فاش سازد. وی بعدا از این اقدام خود (و فروش اسلحه به ایران، به میزان محدود و ارسال پول حاصل از آن به مخالفان دولت چپگرای نیکارا گوئه معروف به کُنتراها) دفاع کرد. ریگن در عین حال گفت که در این زمینه اشتباهات اداری روی داده است.

 گزارشهای رسانه ها حکایت از آن داشت که هواپیمای حامل مک فارلین [متولد جولای ۱۹۳۷ سرهنگ بازنشسته سپاه تفنگداران دریایی آمریکا و دستیار پیشین کیسینجر در کاخ سفید] در سفر تهران حامل مقداری اسلحه بود. در پی افشای این قضیه، پرونده ای که به «ایران ــ کنترا Iran - Contra Affair» معروف شده بود در دستگاه قضایی آمریکا تشکیل شد و مدتها بحث روز بود و حتی از ریگن تحقیق قضایی شده و سرانجام چند نفر ازجمله یک سرهنگ آمریکایی به نام «الیور نورث» مامور خدمت درکاخ سفید محکومیت قضایی یافته بودند.

۱۹۷۹ - تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و روز مبارزه با استکبار جهانی

با پیروزی انقلاب اسلامی، باران توطئه‏ ها باریدن گرفت و شیطان بزرگ، آمریکا، با دخالت‏های آشکار و پنهان، سعی در ایجاد جریان‏های انحرافی در نهضت مردمی داشت. همچنین در سراسر کشور به ویژه در دانشگاه‏ها حرکت‏هایی صورت می‏گرفت تا جوّ سیاسی جامعه را پیچیده کرده و به نفع آمریکا به پیش ببرند. در چنین شرایطی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، با درک فرمایش امام مبنی بر این که همه گرفتاری‏های ما از آمریکاست، به عنوان لبیک به بیانات امام و وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران، سفارت آمریکا در تهران را به تصرف خود درآورند. فردای آن روز، امام، حرکت دانشجویان را تایید کردند و آن را انقلابی بزرگ‏تر از انقلاب اول خواندند. با فتح لانه جاسوسی، علاوه بر افشای ماهیت چهره‏های سازشکار داخلی ودمیده شدن روحیه بیداری، هوشیاری، وحدت و همبستگی در امت مسلمان، ابهت پوشالی آمریکا در جهان شکسته شد و هیئت حاکمه آمریکا را به خفت کشاند.

۱۹۹۵ - اسحق رابین ۷۲ ساله ژنرال بازنشسته و نخست وزیر وقت اسرائیل به دست یک جوان یهودی افراطی ترور شد.

۲۰۰۸ - انتخابات عمومی نوامبر ۲۰۰۸ ایالات متحده و پیروزی باراک اوباما

یک انتخابات عمومی آمریکا (رای گیری برای انتخاب رئیس جمهور، یک سوم سناتورها، همه نمایندگان مجلس و برخی از فرمانداران ایالت ها) چهارم نوامبر ۲۰۰۸ آمریکا انجام شد. انتخابات برای تعیین رئیس جمهور ایالات متحده سه شنبه بعد از نخستین دوشنبه ماه نوامبر هر چهار سال یکبار انجام می شود. در این انتخابات در فهرست کمیسیون انتخابات نام شش نامزد برای احراز مقام ریاست جمهوری دیده می شد: باراک اوباما از حزب دمکرات، جان مکین از حزب جمهوریخواه، باب بار از حزب لیبرتاریان، بالدوین از حزب قانون اساسی، شینتیا مکینی از حزب سبز و رالف نیدر (نادر) منفرد. برای اوباما تبلیغ بیشتری شده بود و برنده انتخابات شد.
    
در آمریکا، طبق یک قاعده قدیمی که مورد ایراد است، انتخاب رئیس جمهور دو مرحله ای است و طبق محاسبات خاص، الکتورها برپایه جمع کل آراء رای دهندگان هر ایالت انتخاب می شوند که بعدا رئیس جمهور را برمی گزنند. ایراد در اینجاست که در هر ایالت، کل الکتورها متعلق به نامزدی خواهند که آراء بیشتری داشته باشد، نه تقسیم آنان مطابق میزان آراء هرنامزد. برای مثال: اگر تفاوت آراء دو نامزد تنها یک رای باشد، الکتورها متعلق به نامزدی خواهند بود که این یک رای اضافی را دارد!. به این ترتیب جمع کل آراء یک نامزد در سراسر کشور، ملاک انتخاب او نخواهد بود. جمع کل آراء نشانه محبوبیت نامزد است. با این فرمول مورد ایراد، در طول قرن گذشته بارها دیده شده است که برنده انتخابات در جمع کل، آراء کمتری داشته و این وضعیت آخرین بار در انتخابات نوامبر ۲۰۰۰ مشاهده شد که جمع کل آراء «ال گور» بیش از جورج دبلیو بوش بود، ولی انتخاب نشد.

با هدف صرفه جویی در هزینه، رفراندم های برخی از ایالات نیز با انتخابات عمومی انجام می شود. دو نمونه از رفراندم های چهارم نوامبر ۲۰۰۸ از این قراربود که پاسخ به آنها «بله و یا نه» است: در ایالت اوراگون سئوال شده بود آیا موافق هستید که دستمزد معلمان برحسب وضعیت تدریس آنان و نتیجه امتحانات (نه سنوات خدمت و تحصیلات) داده شود تا تشویق به کار بیشتر شوند. در ایالت میشیگان سئوال شده بود که آیا موافق هستید که ماری جوانا (مری وانا) با تجویز پزشک آزاد شود.
    
اصحاب نظر در آمریکا پس از اطلاع از پیروزی حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری و دو مجلس کنگره این نگرانی را ابراز کرده بودند که با افتادن قوه مجریه و قوه مقننه به دست یک حزب، در طول دوره در برابر تصمیمات دولت، مخالفت قاطع (جز حرف مخالف زدن) وجود نداشته باشد. انعکاس این اظهار نظرها سبب شد که رای دهندگان آمریکا دو سال بعد، اکثریت مجلس نمایندگان را به حزب جمهوریخواه بسپارند. دوره عضویت در مجلس نمایندگان دو سال و در سنا شش سال است که به جمع دو مجلس، کنگره گفته می شود که قوه قانونگزاری آمریکاست.
    
با پیروزی باراک اوباما در انتخابات چهارم نوامبر ۲۰۰۸ برای نخستین بار، یک سیاهپوست رئیس جمهور و یک کاتولیک ایرلندی تبار معاون رئیس جمهور شدند.

۲۰۰۸ - علی کردان وزیر کشور وقت کابینه محمود احمدی‌نژاد، به دلیل دروغگویی در ارائه مدرک‌های تحصیلی خود در مجلس شورای اسلامی استیضاح و از کار برکنار شد. علی کردان در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۸۸ (دقیقاً یک سال بعد از استیضاح) در بیمارستان مسیح دانشوری تهران بستری شد و پس از ۱۹ روز در اول آذرماه درگذشت.

کد خبر: 1117272 برچسب‌ها اخبار روز

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: اخبار روز چهارم نوامبر ایالات متحده رئیس جمهور نخست وزیر شیخ خزعل ۴ نوامبر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۸۵۵۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درخواست عجیب نامزد مستقل انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از جو بایدن

نامزد مستقل انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا از بایدن خواست تا برای شکست دادن ترامپ در انتخابات از حضور در این رقابت انصراف دهد.

به گزارش مشرق، رابرت اف.کندی، نامزد مستقل انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا عنوان کرده که جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا و نامزد حزب دموکرات باید از رقابت‌ها کناره‌گیری کند تا وی بتواند مانع از این شود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا بار دیگر به کاخ سفید بازگردد.

به گزارش پولیتیکو، کندی در جریان یک سخنرانی ۳۰ دقیقه‌ای در مرکز شهر بروکلین در ایالت نیویورک آمریکا عنوان کرد: ما فقط یک شانس برای شکست دادن دونالد ترامپ داریم.ما به نامزدی نیاز داریم که بتواند این کار را انجام دهد و آن نامزد من خواهم بود. کندی سپس در ادامه سخنرانی‌اش از بایدن خواست تا از حضور در انتخابات کناره‌گیری کند و عنوان کرد بر خلاف بایدن که شانسی برای پیروزی ندارد، ترامپ می‌تواند پیروز انتخابات باشد مگر آنکه بایدن با کنار کشیدنش از رقابت‌ها راه را برای شکست دادن ترامپ فراهم کند.

اظهارات کندی در حالی مطرح می‌شود که وی در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی مورد انتقاد شدید ترامپ قرار گرفته است و ترامپ به صراحت اعلام کرده هر گونه حمایت رای‌دهندگان از وی مانند هدر دادن حق رای‌شان است. دموکرات‌های نیز در مقابل اظهارات کندی علیه بایدن، انتقادات زیادی علیه وی مطرح کرده‌اند.

در همین رابطه مت کوریدونی، سخنگوی کمیته ملی دموکرات آمریکا عنوان کرده است که پیشنهاد کندی برای کنار کشیدن بایدن از رقابت‌های ریاست‌جمهوری را به همان اندازه کمپین انتخاباتی‌اش نباید جدی گرفت. با این حال کندی به همراه مدیر کارزار انتخاباتی‌اش، آماریلیس فاکس کندی، نظرسنجی را ارائه کردند تا بر مبنای آن استدلال کنند که چرا بایدن باید از رقابت‌های ریاست‌جمهوری کناره‌گیری کند.

وی با اشاره به نتایج این نظرسنجی تنها راه شکست ترامپ در انتخابات را، کناره‌گیری بایدن عنوان کرده است. هنوز نه کمپین ترامپ و نه کمپین بایدن در باب اظهارات کندی اظهار نظر نکرده‌اند. کندی پیش از این هم در اظهاراتی بایدن را خطری بزرگ برای دموکراسی آمریکا دانسته و عنوان کرده بود خطر وی برای دموکراسی بیشتر از خطر ترامپ است.